Pozbawieni niemal wszystkiego – bliskich, społeczności, domu, stawali przed dramatycznym wyborem: zostać czy wyjechać? Było ich już niewielu – dziewięćdziesiąt procent polskich Żydów i Żydówek zginęło w Zagładzie. Na wystawie 1945. Nie koniec, nie początek zobaczymy powojenną rzeczywistość oczami tych, którzy ocaleli.

W powszechnej świadomości II wojna światowa skończyła się w 1945 roku. Choć powinien być to czas euforii, dla Żydów i Żydówek zmagających się ze stratą oraz osamotnieniem to przede wszystkim moment podejmowania decyzji – co dalej? 

Wystawa w Muzeum Polin opowiada o dylematach i życiowych drogach ocalałych, śledząc losy wybranych bohaterów i bohaterek. W indywidualnych biografiach odnajdziemy strategie radzenia sobie w nowej rzeczywistości: powroty, emigrację, próby odbudowy społeczności żydowskiej, aktywizm polityczny, życie w ukryciu.Poznamy również losy osób, które wyjechały. Taką decyzję podjęła zdecydowana większość. W latach 1944–1946 Polskę opuściło ponad 200 tysięcy Żydów i Żydówek. Nie chcieli żyć na cmentarzu, nie wytrzymali poczucia osamotnienia oraz wiszącego w powietrzu niebezpieczeństwa związanego z wszechobecnym po wojnie antysemityzmem.

Trudną prawdę o rzeczywistości ocalałych po 1945 roku zobrazuje ikonografia pokazana na wystawie: zdjęcia, dokumenty, listy, ulotki, osobiste pamiątki. Oszczędna i sprzyjająca skupieniu scenografia ekspozycji pozwoli wydobyć z prezentowanych materiałów to, czego jej bohaterowie doświadczali na co dzień – świadomość pustki, niepewności, zagrożenia.

Istotnym uzupełnieniem narracji historycznej oraz formą dialogu ze współczesnością na wystawie 1945. Nie koniec, nie początek są dzieła Marka Cecuły, Alicji Bielawskiej, Zuzanny Hertzberg i Marii Ka. Artysta i artystki wykorzystują różnorodne środki wyrazu, takie jak ceramika, tkanina czy śpiew. Większość prezentowanych prac powstała specjalnie na potrzeby ekspozycji.

Kuratorki: Zuzanna Schnepf-Kołacz, Zuzanna Benesz-Goldfinger, Justyna Majewska

Źródło: materiały prasowe Muzeum Polin

fot. pinacoteca.pl