Taisia, Anya, Vlad i Samir – to tylko niektórzy świadkowie wojny w Ukrainie, którzy o swoich traumatycznych doświadczeniach opowiadają w pracach wideo zrealizowanych przez kolektyw Open Group. Poruszającą ekspozycję Powtarzajcie za mną II / Repeat after me II podczas 60. Międzynarodowego Biennale Sztuki w Wenecji zobaczyło już niemal 400 tysięcy zwiedzających z całego świata. Teraz można ją oglądać w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki.
Wystawa Powtarzajcie za mną II to zbiorowy portret świadków wojny trwającej w Ukrainie, prezentowany w formie instalacji audiowizualnej. Składają się na nią dwie prace wideo zrealizowane w 2022 i 2024 roku. Ich bohaterami są cywilni uchodźcy, którzy opowiadają o wojnie zapamiętanymi dźwiękami broni, a następnie zapraszają publiczność do ich powtórzenia. Artyści wykorzystują formułę karaoke, jednak w tym wypadku akompaniamentem nie są znane przeboje, lecz wystrzały, kanonady, wycie i wybuchy, a tekstem — opisy śmiercionośnej broni. Tak brzmi ścieżka dźwiękowa wojny.
Zestawienie wideo z 2022 i 2024 roku ilustruje „postęp” technologii wojennej, ale przede wszystkim podkreśla drastyczną ciągłość pamięci o wojnie i poszerza symbolicznie granice jej zasięgu, wpisując historie bohaterów nowszej pracy w szerszy kontekst obecnego kryzysu uchodźczego.
Artyści Open Group – Yuriy Biley, Pavlo Kovach i Anton Varga – pokazują wojnę jako doświadczenie zbiorowe, niezależne od wieku, pochodzenia, statusu zawodowego i społecznego, oddając głos jej świadkom i skupiając uwagę na indywidualnym przeżywaniu katastrofy.
Projekt kolektywu Open Group Powtarzajcie za mną II, kuratorowany przez Martę Czyż, został zaprezentowany w Pawilonie Polskim na 60. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji. Zobaczyło go niemal 400 tysięcy zwiedzających z całego świata.
Kuratorka: Marta Czyż
Źródło: materiały prasowe Zachęty
fot. Zbigniew Szymańczyk / Zachęta
