Wystawa Portret twórcy to próba przełamania dotychczasowych standardów ekspozycyjnych galerii, a także wielu innych instytucji zajmujących się prezentacją sztuki. Wybranym, archiwalnym fotografiom portretowym ukazującym artystów i dziełom, które wyszły spod ich rąk, nie towarzyszą opisy. Liczby znajdujące się pod pracami i litery alfabetu przy zdjęciach twórców, stanowią zagadkę dla każdego odwiedzającego – zadanie polegające na połączeniu wizerunków autorów z ich dziełami.

Portret twórcy to szansa, by spojrzeć na zbiory Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi z zupełnie nowej perspektywy. To ekspozycja zarezerwowana nie tylko dla znawców sztuki, którzy mają okazję sprawdzić swoją pamięć i wiedzę, ale przede wszystkim projekt twórczy – gra artystyczna dla widzów lubiących pobudzać swój zmysł detektywistyczny. Zadanie stojące przed publicznością wymaga dobrej obserwacji i interpretacji zjawisk wizualnych, sprawnego łączenia faktów i umiejętności szukania wszelkich poszlak pozwalających na rozwikłanie zagadki. Czy wygląd artysty może sugerować charakter jego twórczości, ulubiony kierunek w sztuce lub wybraną przez twórcę technikę pracy? Być może podpowiedzi należy szukać w obecnych na fotografiach rekwizytach? Istotny okaże się każdy szczegół.

Krokiem niezbędnym do aktywnego włączenia się w zabawę jest sięgnięcie po towarzyszącą wystawie kartę dopasowań, która składa się z nazwisk autorów obecnych na fotografiach i podpisów ich wybranych prac. Zawarte tam informacje, które często pomijamy przy pobieżnym oglądaniu ekspozycji, kryją strategiczne dane. Sugestywne tytuły, wykorzystane materiały czy zadane rozmiary prac mogą okazać się niezbędne do trafnego rozpoznania dzieł znajdujących się w czterech salach Galerii Willa. Dodatkowo przyglądając się dziełom, wskazane jest, by zwracać uwagę na wszelkie hasła na licach obrazów czy podpisy u dołu graficznych kompozycji, te potrafią być cenną wskazówką na drodze do rozwiązania zagadki.

Inspiracją do powstania wystawy Portret twórcy było ponowne odkrycie cennej kolekcji fotografii portretowych ukazujących polskich i zagranicznych twórców wizualnych. Ten imponujący zespół czarno-białych wizerunków, znajdujący się w archiwum galerii, powstawał głównie w latach 70. i 80. XX wieku. Zbiór liczący ponad 300 kadrów katalogowany był poza kolekcją dzieł sztuki (fotografii stricte artystycznych) w sekcji dokumentalnej.

W prawdziwej mieszance technik i nurtów – istnym horror vacui form – zaprezentowane zostały dzieła podejmujące tematykę: społeczną, egzystencjalną, nadrealną, dzieła odnoszące się do osobowości czy pamięci. Do wystawy wybrano: martwe natury, pejzaże, portrety, abstrakcje, prace geometryczne, minimalistyczne.  

Autorki i autorzy fotografii: Leokadia Bartoszko-Kałużewska, Grzegorz Bojanowski, Tomasz Chełmoński, Erazm Ciołek, Paul Cottignies, Marina Dinkler, Teresa Gierzyńska, Helena Hartwig, Krzysztof Henclewski, Marek Holzman, Tadeusz Jakuczyn, Joachim Jansong, Andrzej Lachowicz, Zbigniew Łagocki, Wiesław Maciejewski, Konrad Karol Pollesch, Janusz Prajs, Gerard Puciato, Jerzy Sabara, Jerzy Sajdak, Ladislav Sternmüller, Claudine Suret-Canale, Jan Świtka, Christoph Valentien, Zdzisław Walter, Leopold Wdowiński.

Artystki i artyści sportretowani na fotografiach: Magdalena Abakanowicz, Andrzej Marian Bartczak, Zdzisław Beksiński, Jan Berdyszak, Henryk Berlewi, Jacek Bigoszewski, Erdmut Bramke, Peter Cunliffe, Eugeniusz Delekta, Jerzy Duda-Gracz, Edward Dwurnik, Stanisław Fijałkowski, Michał Gałkiewicz, Wiesław Garboliński, Jerzy Grabowski, Barbara Grodek, Edward Hartwig, Krystyna Hierowska, Karl Georg Hirsch, Ryszard Hunger, Tadeusz Jackowski, Marian Jaeschke, Jadwiga Janus, Andrzej Jocz, Dobrochna Jurczak-Świtka, Stefan Just, Andrzej Kabała, Andrzej Kalina, Dušan Kállay, Maria Kawalerowicz, Iwona Konarzewska, Bogdan Korczowski, Stefan Krygier, Lech Kunka, Benon Liberski, Natalia Lach-Lachowicz, Stanisław Łabęcki, Andrzej Łobodziński, Konstanty Mackiewicz, Gregory Masurovsky, Lucjan Mianowski, Zofia Mitrężanka, Jerzy Tadeusz Mróz, Jerzy Murawski, Henryk Musiałowicz, Kunito Nagaoka, Helmtrud Nyström, Henryk Płóciennik, Nadieżda Ponomarenko, Janusz Przybylski, Leszek Rózga, Andrzej Adam Sadowski, Marie Michaela Šechtlova, Jacek Sienicki, Antoni Starczewski, Andrzej Szonert, Grzegorz Sztabiński, Teresa Szumigaj, Jerzy Treliński, Alicja Wahl, Bożena Wahl, Józef Wasiołek, Krzysztof Wawrzyniak, Anthony Whishan, Michał Wierchołańcew, Krystyna Wróblewska, Krystyn Zieliński, Vén Zoltán, Małgorzata Żurakowska.

Wystawa prezentowana w Galerii Willa przy ul. Wólczańskiej 31 w Łodzi

Kuratorka: Dominika Pawełczyk

Źródło: tekst kuratorski / materiały prasowe MGS Łódź

fot. 1. Henryk Płóciennik, autor nieznany, 17,8 x 13 cm

fot. 2. Iwona Konarzewska, autor Krzysztof Henclewski, 24,8 x 19 cm

fot. 3. Jerzy Duda-Gracz, autor Leokadia Bartoszko-Kałużewska, 17,8 x 12,5 cm