Ekspozycja jest wielowarstwowym spojrzeniem na plakat jako zjawisko wizualne, kulturowe i społeczne. To próba zrozumienia, czym plakat był, czym się stawał – i czym może być dziś. Punktem wyjścia jest intuicja, że plakat nie jest jedynie nośnikiem treści, lecz sposobem myślenia, patrzenia na rzeczywistość, rozbijania jej na znaki, rytmy, kolory, skróty.
Kiedyś plakat był „tylko reklamą”. Sztuka wysokiej próby miała swoje świątynie i ramy, a afisz filmowy czy teatralny nie mógł pretendować do miana sztuki. A jednak – Polska Szkoła Plakatu pokazała światu, że prosty druk może być wielką metaforą. Że kolor i litera potrafią opowiedzieć o wolności, ironii, lęku i nadziei mocniej niż niejeden obraz w złoconej ramie.
Dziś jesteśmy świadkami podobnego sporu. Gdy mówimy, że plakat czy ilustrację stworzyła sztuczna inteligencja – reakcja jest niemal pewna: „to nie sztuka”. Czy nie przypomina to historii sprzed lat? To właśnie AI zaprojektowała plakat do wystawy o… plakacie. Takie zadanie dostała. Z tym samym briefem, który kurator dałby grafikowi. Czy efekt jest sztuką?
Wystawa Plakat ≠ Papier to opowieść o tym, że afisz nigdy nie był tylko papierem. Był i jest dialogiem z teatrem, kinem, muzyką, z całym światem sztuk wizualnych. Będzie można usłyszeć, jak plakat zderza się z obrazem ruchomym, z dźwiękiem – jak wymyka się statyce i wraca z jeszcze większą siłą.
To również refleksja nad wolnością – tym, co Andy Warhol nazwał trudniejszym od represji. Czym jest wolność artysty? Czym jest wolność obrazu? I czy wolność maszyny twórczej to tylko złudzenie?
A wszystko to w niezwykłym miejscu – Pałacu Sztuki w Krakowie, secesyjnej perle z końca XIX wieku, której fasadę zdobią alegorie Jacka Malczewskiego. Gmach od początku miał być świątynią sztuki – z portykiem, fryzem i rzeźbami mistrzów – i do dziś pozostaje miejscem redefiniowania artystycznych granic.
Na wystawie zaprezentowano ponad 200 prac najwybitniejszych twórców: Henryka Tomaszewskiego, Jana Lenicy, Waldemara Świerzego, Andrzeja Pągowskiego, Wojciecha Fangora i innych.
W przestrzeni ekspozycji towarzyszy głos Aliny Kamińskiej – aktorki i lektorki – spleciony z muzyką elektroniczną.
Kurator: Wojtek Piotr Onak (WP Onak)
Źródło: materiały prasowe Pałacu Sztuki w Krakowie
