„Gdyby na mapie Europy czarną kredką nanieść wszystkie granice polityczne, jakie wytyczono w ciągu całej historii spisanej, to w końcu ten kontynent pokryłaby tak gęsta czarna sieć, że powstałaby niemal jednolita czarna płaszczyzna”- pisze w swoim eseju „Demokracja nie musi być narodowa” austriacki pisarz Robert Menasse.
Granice dzielą i regulują strukturalnie przestrzeń.
Najczęściej są to rozgraniczenia stworzone przez ludzi, które dzielą w obszarze krajobrazowym, ale też kulturowym. Zamykają, odstraszają, zagradzają. Decydują o przynależności lub jej braku. Tylko na pierwszy rzut oka dbają o przejrzystość. Często są jednak stosowane jako proste rozwiązania złożonych problemów.
Granice potrafią być zdumiewająco otwarte i porowate. Każda nowa granica to nowa droga nakreślona, aby ominąć prowizoryczne fortyfikacje. Te bariery są zawsze tymczasowe i niestałe, pozostają iluzją. Z perspektywy czasu widać, że zatarły się i zniknęły, tworząc niemal nieistniejące linie na powierzchni.
Fotograf Peter Ortner odwiedził granice i je sfotografował. W swojej pracy dokumentuje blizny europejskiej historii. Pokazuje widoczne i niewidoczne linie podziału, zaczynając od granic świata antycznego, a kończąc na masywnych barierach Frontexu. Na wystawie prezentuje 40 prac z różnych miejsc, które składają się na swoistą encyklopedię podziału przestrzennego.
Spiders Diany Frieder – czarne, malowane proszkowo stalowe ramiona o rozpiętości 150cm, jako projekt powstały w 2019 roku i są w kontynuacji. To praca site-responsive, wrażliwa na miejsce. Pokazywana za każdym razem w innym miejscu zmienia się. Może się rozprzestrzeniać lub kurczyć, oddzielać lub zabezpieczać otwartą przestrzeń, szatkując ja na określone obszary i zmuszając do zastanowienia się, po której stronie się stoi. Spiders są jak kameleon: raz ich czarne stalowe ramiona piętrzą się tworząc gąszcz, przypominają militarne bariery, wprowadzają niepokój. Innym razem ich czarna satynowa powłoka powoduje, że Spiders chcą być udomowionym obiektem w galeryjnym wnętrzu. Jako jednostki i jako grupa stanowią zderzenie dwóch zupełnie innych porządków, z różną możliwością interpretacji.
Na granicy to wystawa, która granice pokazuje w obszarze fotografii, instalacji przestrzennej, ale również na płaszczyźnie literackiej za sprawą prezentowanych w przestrzeni galerii cytatów z literatury europejskiej odwołujących się do granic, tych historycznych i tych emocjonalnych.
Artyści: Diana Fiedler, Peter Ortner
Kuratorka: Paulina Narecka
Źródło: materiały prasowe Domu Norymberskiego
