Początki Zamku Królewskiego sięgają XIV w. Rozbudowywany w XVI i XVII wieku, za czasów Zygmunta III Wazy, uzyskał obecny kształt zamkniętego pięcioboku. Był rezydencją królewską, miejscem obrad sejmu, centrum administracyjnym i kulturalnym kraju. Zamek został zniszczony w połowie XVII w. podczas wojen ze Szwecją, następnie powoli odzyskiwał świetność za panowania dynastii Wettinów.
W drugiej połowie XVIII w. artyści zatrudnieni przez Stanisława Augusta – Jan Christian Kamsetzer, Marcello Bacciarelli, Dominik Merlini – przebudowali wnętrza komnat, tworząc Apartament Wielki i Apartament Królewski. W czasie zaborów znaczna część zbiorów ostatniego króla znalazła się w Rosji. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości część dzieł sztuki powróciła do Zamku. We wrześniu 1939 r. Zamek został zbombardowany, jednak muzealnicy, pod kierunkiem prof. Stanisława Lorentza, zdołali uratować niektóre elementy wystroju wnętrz i dzieła sztuki. We wrześniu 1944 r. Zamek został wysadzony przez wojska niemieckie. Przez długi okres od 1945 do 1970 roku, władze komunistyczne zwlekały z odbudową kompleksu zamkowego. Dopiero w 1971 roku podjęto pozytywną decyzję, a fundusze, do 1980 roku, zawdzięczano wyłącznie ofiarności społecznej. W 1984 r. udostępniono zwiedzającym zrekonstruowane wnętrza. Od roku 1995 do 2009 trwał remont Arkad Kubickiego – nowej przestrzeni kulturalnej na mapie Warszawy. Finalizacja prac renowacyjnych następowała kolejno: w 2011 r. – w Pałacu Pod Blachą, w 2013 – nad przywróceniem elewacji wschodniej do wyglądu znanego z obrazów Canaletta, w 2015 – oddania Ogrodu Górnego, w 2019 – oddania Ogrodu Dolnego.
Zamek, oprócz bogatej ekspozycji stałej, organizuje też wystawy czasowe, także sztuki współczesnej, prowadzi działalność edukacyjną, konferencyjną i wydawniczą.
fot. pinacoteca.pl
