Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie powstało w 1854 roku, jako pierwsza tego typu instytucja na ziemiach polskich. Inicjatorem jego powołania był Walery Wielogłowski.
Zasady funkcjonowania Towarzystwa i jego struktura organizacyjna skonstruowane zostały w nawiązaniu do wzorów analogicznych instytucji zagranicznych. Zasadniczym celem, jaki sobie postawiło, było budzenie i szerzenie zamiłowania do sztuk pięknych w kraju oraz moralne i materialne wspieranie artystów polskich. Do realizacji tak szeroko zakreślonych zadań służyły różnorodne inicjatywy, spośród których najważniejszą była bieżąca organizacja wystaw. Dawały one artystom, zwłaszcza Polakom z Galicji i z Królestwa, możliwość prezentowania swojego dorobku przed rodzimą publicznością. Sale TPSP, przez wiele lat jedynej instytucji wystawienniczej w Krakowie, stały się miejscem debiutów najwybitniejszych artystów polskich m.in. Jana Matejki, Juliana Fałata, Włodzimierza Tetmajera, Stanisława Wyspiańskiego, Józefa Mehoffera, Jacka Malczewskiego i innych.
Początkowo w zakres zadań statutowych TPSP wchodziło także tworzenie zbiorów własnych, obejmujących dzieła sztuki. Zalążkiem tych zbiorów miała stać się Galeria im. Dąbskich, oddana Towarzystwu w depozyt na czas nieograniczony przez członka Dyrekcji Władysława Dąbskiego. Obok 200 obrazów wchodzących w skład tej kolekcji, Towarzystwo posiadało również kilka innych, uzyskanych drogą darowizny lub nabytych w oparciu o gromadzone środki. Do dnia dzisiejszego kolekcja dzieł sztuki TPSP powiększyła się znacząco zarówno pod względem unikalności i wartości muzealnej jej obiektów, jak i ilości posiadanych prac.
W roku 2024 przypadła 170. rocznica powstania Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, w Pałacu Sztuki zaprezentowano wystawę Kolekcja dzieł sztuki Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie ukazującą bogactwo zbiorów. Na wystawie można zobaczyć prace m.in. Jacka Malczewskiego, Józefa Mehoffera, Leona Wyczółkowskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Stanisława Kamockiego, Stanisława Radziejowskiego, Teodora Grotta i Konstantego Laszczki.
Źródło: materiały prasowe TPSP w Krakowie
fot. materiały prasowe TPSP w Krakowie / fot. pinacoteca.pl
